Ciąg dalszy filmowych perypetii z cenzurą. W pierwszej części przybliżyłam Wam powody cenzury. Przedstawiłam moje TOP 20 zakazanych filmów. Pisałam o „Człowieku z blizną”, „Ostatnim kuszenia Chrystusa”, „Nagim instynkcie”, „Liście Schindlera” i „Annie i królu”. Teraz opowiem o kolejnych filmach.
Jak zawsze zachęcam do dyskusji. Piszcie co was bulwersuje w filmach, jakie sceny byście wycięli, albo które obrazy wami wstrząsnęły?
TOP 20 ZAKAZANYCH FILMÓW:
- „Na zachodzie bez zmian” 1930, reż. Lewis Milestone
- „Człowiek z blizną” 1932, reż. Howard Hawks, Howard Hughes
- „Dyktator” 1940, reż. Charles Chaplin
- „Tramwaj zwany pożądaniem” 1951, reż. Elia Kazan
- „Słodkie życie” 1959, reż. Federico Fellini
- „Źródło” 1960, reż. Ingmar Bergman
- „Spartakus” 1960, Stanley Kubrick
- „Porozmawiajmy o kobietach” 1971, reż. Mike Nichols
- „Ostatnie tango w Paryżu” 1972, reż Bernardo Bertolucci
- „Egzorcysta” 1973, reż. William Friedkin
- „Żywot Briana” 1979, reż Terry Jones
- „Blaszany bębenek” 1979, reż Volker Schlöndorff
- „Ubranie mordercy” 1980, reż. Brian De Palma
- „Okna” 1980, reż. Gordon Willis
- „Ostatnie kuszenie Chrystusa” 1988, reż. Martin Scorsese
- „Nagi instynkt” 1992, reż. Paul Verhoeven
- „Lista Schindlera” 1993, reż. Steven Spielberg
- „Urodzeni mordercy” 1994, reż. Oliver Stone
- „Lolita” 1997, reż. Adrian Lyne; 1962, reż. Stanley Kubrick
- „Anna i król” 1999, reż. Andy Tennant
„Dyktator” reż. Charles Chaplin
Chaplin, choć najbardziej kojarzony z postacią trampa, w tym filmie wcielił się w rolę żydowskiego fryzjera, który zapada na amnezję i pomyłkowo zostaje wzięty za Adolfa Hitlera. Choć „Dyktator” to komedia, porusza niezmiernie istotne tematy. Obraz bowiem to satyra na partię nazistowską i wodza Trzeciej Rzeszy. Problemy z cenzurą zaczęły, kiedy rozeszła się wieść o pomyśle na film. Informacje o tym, że Chaplin będzie parodiował Hitlera nie spodobały się w Niemczech, Anglii i Stanach Zjednoczonych. Szef wytwórni odpowiedzialnej za produkcję „Dyktatora” otrzymywał listy i urzędowe pisma z groźbami i ostrzeżeniami. Pokazywania obrazu zakazano także w Hiszpanii, Peru i Japonii. Ta ostatnia oficjalnie oświadczyła, że „Wszystkie antynazistowskie filmy są w Japonii zakazane”.
„Słodkie życie” reż. Federico Fellini
Czyli „La dolce vita”. Arcydzieło obsypane licznymi nagrodami nie miało „słodkiego życia”. Film, pełen odważnych obyczajowo scen, naszpikowany był seksem, alkoholem i zachowaniami homoseksualnymi. Obraz Felliniego określany był jako niemoralny, ohydny czy szokujący. Wywoływał mnóstwo afer. Jednak najwięcej problemów przysporzyły reżyserowi krytyczne akcenty wobec kościoła, które przewijają się przez cały film. Dwójka dzieci dokonuje religijnej mistyfikacji. Za sprawą oszustwa przyciągają media i tłumy wiernych. Dzieci, które rzekomo spotkały Matkę Boską, co chwila zmieniają wersje. Wszyscy z miejsca na miejsce podążają za nimi, a ich dziadek wyłudza napiwki. „Słodkie życie” zostało objęte cenzurą w katolickich krajach.
„Egzorcysta” reż. William Friedkin
Ten horror to ekranizacja powieści Williama Petera Blatty’ego pod tym samym tytułem. Perypetie
z cenzurą nie były dla producentów zaskoczeniem, ponieważ już książka borykała się z takimi problemami. Oburzenie wywoływały drastyczne i brutalne momenty filmu. Zaliczano do nich między innymi ujęcie, w którym Regan onanizuje się krucyfiksem, czy scenę modlitwy księdza podczas której posąg Matki Boskiej zmienia się w ladacznicę z penisem w stanie erekcji. Niektóre stany w USA starały się zakazać wyświetlania filmu. Najostrzej potraktowano „Egzorcystę” w Hattiesburgu w stanie Missisipi. Aresztowano kierownika kina i kinooperatora, w którym pokazano obraz. Policja zarekwirowała też kopię filmu. Korporację, do której należało kino oskarżono o „publiczne wyświetlanie obscenicznego, nieprzyzwoitego i niemoralnego filmu”.
„Ubranie mordercy” reż. Brian De Palma
Ten film przysporzył sporo kłopotów Brian’owi De Palma. To najczęściej cenzurowany jego film. Można też śmiało powiedzieć, że to najbardziej krytykowany obraz De Palmy. Przerażenie, makabra, psychoza, szok, groza, okrucieństwo, brutalność, to wszystko jest w „Ubraniu mordercy”. Nic więc dziwnego, że film wzbudził kontrowersje i niechęć. Cenzorzy wzięli go pod lupę jeszcze przed premierą. Film zakwalifikowano jako kategorię „X”. Była ona zarezerwowana dla pornografii albo ekstremalnej brutalności. Nieliczne kina decydowały się na wyświetlanie takich filmów. W związku z tym produkcji groziła klapa finansowa. Reżyser postanowił złagodzić obraz. Przemontował sceny z mordem i te, w których lała się krew. Usunął też kadry, w których było widać włosy łonowe i wyciął przekleństwa. Po tych zmianach „Ubranie mordercy” dostało kategorię „R” (widzowie, którzy nie ukończyli 17 lat mogli oglądać film tylko w obecności osoby dorosłej). 25 lipca 1980 film wszedł na ekrany 660 kin i w 19 dni zarobił 15 mln dolarów. Pod koniec sierpnia pojawiły się kolejne zastrzeżenia do dzieła Briana De Palmy. Tym razem poczuły się urażone środowiska homoseksualistów i transseksualistów, zarzucając produkcji brak rzetelności w pokazaniu kwestii dwupłciowości. Zaczęły też protestować feministki, które dopatrzyły się uprzedzeń na podstawie sceny gwałtu. Twierdziły, że „Ubranie Mordercy” jest rasistowskim
i seksistowskim kłamstwem”.
„Lolita”. 1962 r. reż. Stanley Kubrick, 1997 r. reż. Adrian Lyne
To adaptacja kontrowersyjnej powieści Vladimira Nabokova. Historia erotycznej fascynacji profesora dojrzewającą dziewczynką. Obsesja mężczyzny i powakacyjne zaloty Dolores Haze, czyli Lolity, w efekcie prowadzą do tragedii. Zarówno Kubrick, jak i Lyne zmagali się z cenzurą. Nie trudno się domyślić, że problem była relacja dziewczynki i mężczyzny. Obaj reżyserzy podnieśli jej wiek z 12 na 14 lat. Niczego to jednak nie zmieniło. Kubrick’owi bardzo trudno było znaleźć dystrybutora, ponieważ istniała realna obawa, że „Lolitę” pokażą nieliczne kina. Wyzwanie podjęła wytwórnia Seven Arts Studios. Reżyser musiał jednak dokonać sporych zmian w swoim dziele. Przerobił scenę zabójstwa Clare’a Quilty’ego i uwiedzenie w motelu. Nie dało się jednak wyeliminować tematu pedofilii. W 1962 komisja kolaudacyjna przyznała „Lolicie” „kategorię specjalną” zastrzegając sobie zatwierdzanie wszystkich materiałów reklamowych. Film był dozwolony dla widzów od 18 lat. Adrian Lyne miał znacznie więcej problemów z cenzurą. W latach 90. Amerykanie byli wyczuleni na punkcie molestowania i wykorzystywania dzieci. Pechowo dla filmu w 1996 uchwalono ustawę o zapobieganiu pornografii dziecięcej. Nie można było nawet pokazywać obrazów pozornie przedstawiających dzieci. Drugi niefortunny zbieg okoliczności to morderstwo sześcioletniej laureatki konkursu piękności JonBenet Ramsey. Media publikowały zdjęcia wystrojonej i umalowanej dziewczynki. To podsyciło nastroje społeczne w kwestii wykorzystywania seksualnego dzieci. Amerykanie podchodzili do tematu obsesyjnie. Lyne robiąc film wziął pod uwagę cenzurę. Przez sześć tygodni razem z prawnikiem analizowali dzieło klatka po klatce. Mimo to amerykańskie wytwórnie odmówiły dystrybucji. Producent był zmuszony do wyświetlania „Lolity” w Europie. Obraz nie wzbudził entuzjazmu. W Stanach Zjednoczonych zaczęto pokazywać dzieło Adriana Lynea od 1998 roku. Podjęły się tego głównie kina studyjne i kina w Los Angeles, żeby „Lolita” miała prawo kandydować do Oscarów.
Które filmy wstrząsnęły Wami? Które wywołały oburzenie, czy niesmak? Czy w filmie można pokazywać wszystko? Czekam na Wasze opinie.