Szał na kryminały. Klasycy, najlepsze kryminały ostatnich lat i nowości. Sprawdźcie dlaczego kryminały są modne!

Gandalf.com.pl
Napisane przez Gandalf.com.pl
5 komentarzy
Udostępnij:

Kryminały biją rekordy popularności na całym świecie, także w Polsce. Z badań przeprowadzonych przez różnie księgarnie internetowe, tradycyjne i biblioteki, wynika, że po ten gatunek literacki sięgamy najchętniej. Dlaczego tak jest? Myślę, że powodów jest kilka.

Dlaczego lubimy czytać kryminały?

Po pierwsze kryminały mają coraz wyższy poziom. „Kiedyś wystarczało, że w powieściach sensacyjnych przeczytaliśmy pierwszą i ostatnią stronę, i wszystko było jasne. Teraz kryminały pisane są znacznie lepiej, to naprawdę wartościowa lektura” – stwierdził Mariusz Zielke, dziennikarz śledczy i pisarz. Mimo to wielu literaturoznawców wciąż uważa, że kryminał to literatura gorszego sortu.

Po drugie zdrowa rywalizacja. Jest wielu świetnych autorów piszących powieści detektywistyczne, czy sensacyjne, tym samym wybór książek jest naprawdę ogromny, a ich nakłady są imponujące. Autorzy starają się sprostać gustom czytelników i spełnić ich oczekiwania.

Po trzecie ważne jest też, iż w Polsce po ten gatunek sięgnęły również uznane nazwiska, dzięki czemu kryminał mógł wyjść na salony. Na swoim koncie mają kryminały między innymi: Marek Krajewski, Marcin Świetlicki, Olga Tokarczuk , Piotr Głuchowski.

Po czwarte duży wpływ na to, że wybieramy książki kryminalne ma specyfika gatunku. Tego typu lektury od pierwszej do ostatniej strony trzymają w napięciu i nie pozwalają oderwać się od czytania. Wciągają. Zawiła intryga, momenty grozy i niebezpieczeństwa, tajemnice i zagadki, konstrukcje psychologiczne bohaterów. To wszystko sprawia, że czujemy dreszczyk emocji.

Po piąte – ten punkt dotyczy kobiet, a ściślej odpowiada na pytanie dlaczego kobiety czytają kryminały? Podobno zostały przeprowadzone pod tym kontem badania. Wypływający z nich wniosek wydaje się całkiem racjonalny 😉 Kobiety sięgają po ten gatunek ponieważ… nie chcą być ofiarami. To dla nich swoistego rodzaju przestroga. Cóż nie wpadłabym chyba na to i z całą pewnością świadomie nie wybieram kryminałów z tego powodu. No ale jest jeszcze podświadomość 😉

KLASYKA KRYMINAŁU

Nie wypada mówić o kryminale i nie wymienić nazwisk najlepszych autorów. Są takie kryminały, które trzeba przeczytać – fani gatunku pewnie już wiedzą, których autorów mam na myśli. Niekwestionowaną mistrzynią powieści kryminalnej znaną na całym świecie jest Agata Christie. Jej książki wydano w nakładach nie milionowych, a miliardowych! Wiele z jej powieści i opowiadań zostało sfilmowanych, niektóre wielokrotnie – na przykład „Morderstwo w Orient Expressie”.

Kolejne nazwisko to Arthur Conan Doyle. Jego powieści detektywistyczne znają chyba wszyscy. Jeśli ich nie czytali, to z całą pewnością widzieli ekranizacje. Conan Doyle stworzył ponadczasowe postaci: Sherlocka Holmesa i doktora Johna Watsona. Jako ciekawostkę powiem Wam, że pisarz przyczynił się także do rozwoju literatury spirytystycznej, ale to temat na inny wpis.

Ian Fleming – mówiąc trywialnie, to ten od Jamesa Bonda. W swoich książkach wykorzystywał osobiste doświadczenia, które zdobył podczas pracy w wywiadzie wojskowym. Fleming napisał 12 powieści i 9 opowiadań z Jamesem Bondem, agentem 007, w roli głównej.

Kolejnym klasykiem gatunku jest Joe Alex. Jego powieści zostały przetłumaczone na kilkanaście języków. Joe Alex to pseudonim Macieja Słomczyńskiego, a także postać literacka, główny bohater kilku książek wydanych pod tym pseudonimem.

POLSCY MISTRZOWIE KRYMINAŁU

Zdecydowanie nie zostaliśmy w tyle. W Polsce powieści kryminalnych zaczęło przybywać, podobnie jak i na świecie, stopniowo. Prawdziwy bum zaczął się po 2006 roku. Wydaje mi się, że po raz pierwszy rodzimą powieść detektywistyczną znacznie doceniono przyznając Paszport „Polityki” Markowi Krajewskiemu  za cykl powieściowy o Eberhardzie Mocku z Breslau: „za udowodnienie, że polski autor potrafi napisać kryminał na wysokim poziomie”.

Po tym, jak Marcin Świetlicki  napisał „Dwanaście” , pisanie powieści kryminalnych przestało być obciachem. Jednak już wcześniej mieliśmy autorów kryminałów uznanych nie tylko w kraju, ale i na świecie. Tu śmiało można podać jako przykład Joannę Chmielewską. Nie ulega wątpliwości, iż jest ona najważniejszą polską pisarką książek kryminalnych i sensacyjnych.

Obecnie na listach bestsellerów króluje Zygmunt Miłoszewski , którego wyróżniono Paszportem „Polityki” w 2015 roku. Nagrodzono go za „stworzenie cyklu powieści kryminalnych, w których współczesna intryga łączy się z przenikliwym portretem współczesnej Polski i diagnozą współczesnych problemów społecznych”.

Królową kryminału (tak po raz pierwszy nazwał ją Miłoszewski) jest obecnie Katarzyna Bonda  Była dziennikarka zadebiutowała w 2007 roku „Sprawą Niny Frank”. Piękna pisarka ma ogromną rzeszę wielbicieli. Jej ostatnia powieść to „Okularnik”.

Godne polecenia są też kryminały Mariusza Czubaja, Michała Witkowskiego, Marcina Wrońskiego, czy Joanny Jodełki. A kogo Wy byście jeszcze tu dodali?

Co ciekawe, polskie kryminały doceniono w USA. W 2012 roku ukazał się obszerny artykuł w „The New York Times”, w którym wychwalano nasze książki z tego gatunku. Napisano między innymi, że „kryminał to polska specjalność”.

NAJLEPSZE KRYMINAŁY OSTATNICH LAT

W tym wypadku nie jest łatwo wybrać klika najlepszych pozycji. W zasadzie to nie możliwe. Świetnych książek z tego gatunku jest zatrzęsienie. Dlatego jakkolwiek bym się nie starała, to lista będzie niepełna i dla wielu lektur, których zabraknie, krzywdząca. Z racji tego, że o polska powieść kryminalna była wyżej, to tu pojawią się lektury zagraniczne.
Liczę na to, że w komentarzach polecicie kolejne kryminały, które warto przeczytać. Ja wymienię siedem (maleńka kropla w morzu kryminałów…). Swój wybór uzasadnię jednym zdaniem. Reszta należy do Was.

Kultowy bestseller Larssona pokazał światu szwedzki kryminał i dzięki temu zapoczątkował modę na świetne skandynawskie książki z tego gatunku.

Doskonały thriller z niebanalnym spojrzeniem na Amerykę, klimat surowy, chwilami melancholijny + kapitalne dialogi.

Kapitalna gra, którą autor prowadzi z Czytelnikiem – zastawia pułapki, wyprowadza w pole i cały czas zwodzi, przez co nerwy Czytelnia są w strzępach.

Francuski mistrz kryminału, który zdobył wiele prestiżowych nagród, mówi: „Piszę tylko takie książki, które chciałby sfilmować Alfred Hitchcock” – to prawda.

To wielowątkowa fabuła i wartka akcja, wciągają Czytelnika, zmuszają do myślenia i kombinowania: Kto? Co?  Jak?

To niezwykły kryminał, który jest także błyskotliwym moralitetem – książka dla wyrafinowanych gustów.

„Fantastyczna książka. Bez względu na to, czy czytana jako kryminał, thriller, powieść, czy komentarz do dzisiejszego świata (…)”.

NOWOŚCI – 2015/2016

A oto co pojawiło się na rynku literackim w ostatnim czasie i czego nie nie można z pewnością przegapić.

Debiutancka powieść pisarki nie schodzi z list bestsellerów.

Prawie 900 stron czyta się w mgnieniu oka, co wcale nie dziwi, ponieważ Ellroy ma telegraficzny styl pisania.

To kolejny debiut, tym razem krytyka i wydawcy Martína Solaresa, który w bardzo ciekawy sposób prowadzi narracje.

Trzecia powieść Roberta Galbraitha to diabelsko inteligenta zagadka kryminalna, a zarazem wciągająca historia kobiety i mężczyzny, którzy znaleźli się w trudnym momencie, zarówno jeśli chodzi o życie zawodowe, jak i osobiste”.

To jedna z najlepszych powieści autora, który hipnotyzuje jak zawsze i zmusza Czytelnika do przewracania kolejnych stron.

Powieść czyta się błyskawicznie, zmusza do tego tempo akcji, której głównym bohaterem jest byłego oszusta ubezpieczeniowy, a obecny prawnik, Eddie Flynn.

Coś lekkiego i przyjemnego z humorem i ironią, czyli komedia kryminalna, już sam tytuł wiele mówi… bohaterkami książki są trzy kobiety, które postanawiają pozbyć się mężów, zanim oni to zrobią.

Powieści kryminalne potrafią zawładnąć Czytelnikiem na wiele sposobów. Dla jednych zajmująca rozrywka, dla innych przystępny wypełniacz wolnych chwil. Są też tacy, którzy w kryminałach dostrzegają różne problemy społeczne. Niektórzy sięgają po kryminały z powodu ciężkiego, mrocznego klimatu, innych zachęcają niejednoznaczne postaci, a jeszcze innych kręci niepokój, który wywołują takie lektury.

A za co Wy kochacie kryminały? Których cenicie autorów i które książki najbardziej lubicie?

Udostępnij:
4 kwietnia 2016

5 odpowiedzi na “Szał na kryminały. Klasycy, najlepsze kryminały ostatnich lat i nowości. Sprawdźcie dlaczego kryminały są modne!”

  1. Avatar Emanuela Czwojdzińska pisze:

    Z ciekawością przeczytałam artykuł, który porządkuje i systematyzuje współczesną literaturę ktyminalną, też bardzo chętnie ją czytam, bo dobrze poprowadzona intryga wbija w fotel i nie pozwala się oderwać. To właśnie cecha dobrego kryminału. Agata Christie pozostanie dla mnie niekwestionowaną mistrzynią, bo jej książki mają też urokliwy klimat dawnej, prowincjonalnej Anglii, czyta się je spokojnie popijając dobrą herbatę. Współczesne kryminały pisane są inaczej, jedne bardziej przekonują , inne mniej. Mi zabrakło wśród wymienionych autorów polskiego nazwiska, którego książki są wszędzie i ja bardzo lubię właśnie jego. Chodzi o Remigiusza Mroza. Bardzo młody, a już z nagrodami i wielką sympatią czytelników. Jego trylogia : Ekspozycja, Przewieszenie, Trawers bije rekordy popularności. Recenzenci chwalą i nazywają mistrzem. Ja na ten moment lubię go bardzo i jestem ciekawa, jak będzie rozwijał swoje talenty.

    • Avatar Aleksandra pisze:

      Droga Emanuela, dziękuję za miły komentarz 🙂 Co do Agathy Christie, to również uważam ją za mistrzynię. Genialnie balansuje intrygami, niewiadomymi, zagadkami… Co do Remigiusza Mroza, to faktycznie jego nazwisko mogło się znaleźć. Ja mam przed sobą jego „Kasację”, za którą dostał Nagrodę Czytelników Wielkiego Kalibru. Cieszę się, że o nim napisałaś 🙂

  2. Avatar Anita pisze:

    Bardzo ciekawy tekst, przekrojowy. Kilka z tych książek czytałam i kilka na pewno przeczytam. Lubię Jo Nesbo i Cobena, ale za polskimi kryminałami nie przepadam.

    • Aleksandra Aleksandra pisze:

      Cieszę się, że spodobał Ci się wpis. Proponuję, żebyś dała szansę polskim kryminałom. Na początek proponuję coś autorstwa Katarzyny Bondy albo Zygmunta Miłoszewskiego. Jestem przekonana, że się nie zawiedziesz. Dzięki za komentarz Anito.

    • Avatar Aleksandra pisze:

      Dzięki Anita za miłe słowa 🙂

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

W przypadku naruszenia Regulaminu Twój wpis zostanie usunięty.